Thị trường dịch thuật công chứng từ sáng sang tối

Gần đây loại hình kinh doanh dịch thuật công chứng hoạt động ngày càng sôi nổi đã gây đôi chút sự chú ý, vậy dịch thuật công chứng là gì? Cùng theo dõi giai đoạn từ sáng sang tối của loại hình dịch vụ này.

Không được xem là ngành nghề cơ bản trong nền kinh tế, dịch thuật công chứng khá lạ lẫm và chưa có khái niệm chính thức bởi lẽ nó là nhu cầu không thường xuyên và thuộc dạng bổ trợ cho các hình thức kinh doanh khác, hoặc đôi khi dịch thuật công chứng chỉ là giúp xác nhận những giấy tờ cá nhân cho những người ở nước ngoài cần về Việt Nam làm việc, học tập và cư trú. Tuy nhiên có thể định nghĩa dịch thuật công chứng là gì với hai phần chính: dịch thuật văn bản và công chứng những giấy tờ văn bản ấy.

Khởi đầu của thị trường dịch thuật công chứng khá tươi sáng

Vốn dĩ vào ban đầu khi mới xuất hiện nhu cầu dịch thuật công chứng này thì hầu như những người đảm trách công việc này đều là dạng đối tác cá nhân hay bộ phận tổ chức nào đó về ngữ văn và làm dịch vụ công chứng mà không thuộc bất cứ một công ty chuyên môn nào về dịch thuật hay về công chứng giấy tờ, song bộ phận này thường rất chuyên nghiệp và hay nhận làm dịch thuật công chứng thông qua quen biết và giới thiệu bởi có uy tín và năng lực đã được thẩm định từ những người đã từng thuê mướn họ trước đó, vì lẽ đó nên môi trường dịch thuật công chứng vào giai đoạn này là rất chất lượng và đảm bảo, một thời kỳ đầu khá tươi sáng trong sạch.

Ngoài ra, vì lúc này khá ít nơi có khả năng thực hiện trọn gói việc dịch thuật công chứng trong khi những người cần làm dịch vụ này đa số đều rơi vào trường hợp không thể không làm bởi công việc của họ lúc ấy phải cần có xác nhận pháp lý về nội dung ngoại ngữ trên giấy tờ của họ, nên có thể nói những người làm dịch thuật công chứng vào thời điểm này có toàn quyền quyết định giá thành của dịch vụ, thậm chí tình cảnh này xem như là khách hàng đang nhờ vả họ chứ không phải là một "thượng đế" như định nghĩa thị trường ngày nay. Điều này cho thấy những ngày tháng đầu tiên của các cá nhân và công ty cung cấp mảng dịch thuật công chứng là rất sung sướng, vì xét cho cùng họ đang là "hàng hiếm".

Kinh doanh dịch thuật công chứng dần không còn dễ dàng kiếm lợi

Cũng bởi lẽ khá dễ dàng kiếm tiền và còn được coi trọng nên dần dần con đường kinh doanh dịch thuật công chứng bị nhiều người "để ý" và tìm cách tham gia "vòng chiến" mà làm ăn trên mảnh đất màu mỡ này. Mới đầu chỉ là vài công ty nhỏ lẻ mở dịch vụ dịch thuật và công chứng giấy tờ với thành viên vẫn là những người có khả năng thực hiện tốt công việc dịch công chứng này, chất vẫn có chỉ là cạnh tranh dần tăng, một quy luật không mấy xa lạ không chỉ thị trường dịch thuật công chứng mà ở bất cứ môi trường kinh doanh nào cũng có.

Miếng bánh có tên "dịch thuật công chứng" vẫn còn khá nhiều dù có thêm vài gương mặt tham gia bàn tiệc, nhưng bởi miếng bánh này quá ngon nên số lượng người dự tiệc mỗi lúc một đông khiến phần ăn của từng người dần ít lại, cho đến nay thì việc kinh doanh dịch thuật công chứng đã chẳng còn mấy dễ dàng so với ngày trước. Công ty dịch thuật mọc lên nhiều vô kể, nơi nào cũng cam đoan chất lượng bản dịch chính xác và nhanh chóng công chứng xong cho khách với giá mỗi lúc một rẻ nhằm cạnh tranh khách hàng của nhau.

Bức tranh dịch thuật công chứng với cảnh tối sáng đan xen

Dù không quá cạnh tranh và thoải mái hoạt động như buổi ban đầu thì cũng chưa chắc những nơi cung cấp dịch thuật công chứng có thể cho ra bản dịch hoàn toàn chính xác hay công chứng hợp pháp với thời gian nhanh chóng được, nó còn tùy thuộc vào cái tâm của người làm nghề, nên khi môi trường dịch thuật công chứng ngày nay đang ganh đua khốc liệt thì chuyện thượng vàng hạ cám, chất lượng ngổn ngang tốt xấu, nói được làm không xong,...chẳng thể nào tránh khỏi. Cảnh tượng tươi sáng "an toàn cho người sử dụng" dịch vụ này hầu như chẳng còn và không thể đảm bảo được nếu người khách "chọn mặt gửi vàng" nhầm chỗ.

Một điều đáng quan ngại và cũng là nguyên nhân dễ khiến những nơi làm dịch thuật công chứng dễ thực hiện ẩu là trên bản dịch công chứng chỉ ghi tên người dịch và nếu có sai sót gì khi công chứng thì bản thân chủ của những giấy tờ văn bản đó sẽ chịu trách nhiệm, còn người dịch kẻ chứng hầu như chỉ phải trả lời dân sự trước...đối tác.

Nhưng tình trạng bấp bênh này có cơ hội sẽ chấm dứt, theo như công ty dịch thuật Interprotrans tại TP Hồ Chí Minh cho biết, cơ quan quản lý của nhà nước đã ra quy định mới với nội dung trong đó ràng buộc tính chuyên nghiệp lẫn hợp pháp của bên dịch thuật và người công chứng cũng chỉ được chấp nhận hành nghề khi được xác nhận thân phận đáng tin, chi tiết khá nhiều nhưng kết lại quy định này sẽ giúp môi trường dịch thuật công chứng trong sạch hơn, thanh lọc loại bỏ những nơi không có năng lực thực hiện chức năng này.

Hiện tại vào thời điểm Bồ Câu Số cho ra bài viết này thì quy định cũng chỉ vừa được công bố và chưa áp dụng rộng rãi và quyết liệt, song có thể hy vọng dưới sự kềm cặp này của cơ quan quản lý sẽ giúp bức tranh sáng tối của thị trường dịch thuật công chứng dần chuyển qua màu trắng sáng hơn là đang ngày một nhuộm đen như bây giờ.